Η αρχιτεκτονική της Πάρου χαρακτηρίζεται από τα κλασικά παραδοσιακά στοιχεία που έχει η Κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική. Οι καιρικές συνθήκες με κύριο χαρακτηριστικό τους έντονους ανέμους, το περιβάλλον και η επιτακτική ανάγκη προστασίας από τους εισβολείς – κατακτητές – πειρατές κατά το παρελθόν, υπήρξαν αίτια και στοιχεία που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη της αιγαιοπελαγίτικης αρχιτεκτονικής των σπιτιών στην Πάρο.
Η ανάγκη για προστασία, κατά τη περίοδο που οι πειρατές κινούνταν στο Αιγαίο αδιακρίτως, έφερε ως αποτέλεσμα οι κάτοικοι της Πάρου να αποβαίνουν σε διακριτικές χρωματικές επιλογές της εξωτερικής εμφάνισης των σπιτιών. Όμως, μετά το τέλος της περιόδου της πειρατείας στο Αιγαίο, συνέχισαν να χρησιμοποιούν και για τα εξωτερικά βαψίματα κατά κύριο λόγο το λευκό χρώμα. Παντού τα πάντα ασβεστωμένα. Συχνά, τα τακτικά ασβεστώματα κατά τη διάρκεια του χρόνου ήταν μέρος, εορταστικής προετοιμασίας, κάτι που τηρείται ακόμα στις μέρες μας, όπως για παράδειγμα στα πανηγύρια.
Οι κατασκευές στην Πάρο ακολουθούσαν την γενικότερη αιγαιοπελαγίτικη παράδοση, με την χρήση τοπικών υλικών, όπως η πέτρα και το μάρμαρο. Σε πολλά σημεία του νησιού, μπορεί να δει κανείς τεχνικές και υλικά που χρησιμοποιούσαν σε παλαιότερες κατασκευές. Για παράδειγμα, το μάρμαρο της Πάρου (σε δύο χρωματισμούς του λευκού και του γκρίζου) χρησιμοποιούνταν ακόμα και στην διαμόρφωση των πλακόστρωτων αυλών, σε εσωτερικές διαμορφώσεις όπως των τζακιών, των φούρνων, ακόμα και σαν διακοσμητικό στοιχείο σε διάφορα σημεία. Εν συνεχεία, η γενική κατασκευή των δωμάτων ερχόταν αντιμέτωπη με το πρόβλημα της υγρασίας. Στα δοκάρια στρώνονταν καλάμια, σε συνδυασμό με φύκια και χώμα. Τα φύκια συγκρατούσαν το χώμα που χρησίμευε για μόνωση, ενώ προστάτευε από την υγρασία.
Χαρακτηριστικό στοιχείο για την διαμόρφωση του παριανού σπιτιού επίσης, αποτελούσε και ένα ιδιαίτερο τέχνασμα από πέτρα, τα τόξα. Ο σκοπός ήταν να μειωθεί το άνοιγμα για να μπορεί να «γεφυρωθεί» το δώμα από ντόπια ξύλα. Το τέχνασμα αυτό εξυπηρετούσε τις ανάγκες προσπέλασης, φωτισμού και αερισμού των ημιυπαίθριων χώρων, καθώς και του εσωτερικού της κατοικίας, όταν αυτή δεν διέθετε ανοίγματα προς άλλες πλευρές.
Η αρμονική συνύπαρξη παλιών και πιο πρόσφατων παραδοσιακών μορφών έχει χαρίσει στο νησί ένα πλούσιο αρχιτεκτονικό στοιχείο, που γίνεται αισθητή σε όλο το μήκος του νησιού. Το πιο χαρακτηριστικό υλικό της Πάρου, το μάρμαρο που από την αρχαιότητα έχει ευνοήσει την γλυπτική και όχι μόνο, αλλά και γενικότερα όλες αυτές οι μορφές που αναπτύχθηκαν παλιά, επέζησαν και αφομοιώθηκαν από την ντόπια αρχιτεκτονική. Τα συναντάμε στα καλύτερα σπίτια και αρχοντικά, που χαρακτηρίζουν την μεγάλη επίδοση των τεχνιτών της Πάρου, που συνέχιζαν αυτή τη λαμπρή παράδοση των προγόνων τους.
Comments